Φωτογραφίες
Γκάνα
🇬🇭
H Γκάνα είναι μια χώρα της δυτικής Αφρικής που βρέχεται από τον Κόλπο της Γουινέας. Η χώρα αυτή διαθέτει μια πλούσια πολιτιστική κληρονομιά, κοινωνικό ενδιαφέρον και φυσική ομορφιά, ενώ συχνά αναφέρεται ως «Πύλη της Δυτικής Αφρικής». Από τους πολυσύχναστους δρόμους της Άκρα μέχρι τα ιστορικά ορόσημα του Cape Coast και της Elmina, η Γκάνα προσφέρει ένα σαγηνευτικό μείγμα παράδοσης αλλά και εκσυγχρονισμού.
Η ιστορία της ιστορίας της Γκάνας χρονολογείται από την παλαιολιθική εποχή. Από τους πρώτους γνωστούς πολιτισμούς στην περιοχή ήταν η Αυτοκρατορία της Γκάνας, η οποία άκμασε μεταξύ του 8ου και 11ου αιώνα στη σημερινή νοτιοανατολική Μαυριτανία και στο δυτικό Μάλι, αλλά έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ιστορία της περιοχής ως σημαντικός εμπορικός κόμβος.
Τον 15ο αιώνα, Ευρωπαίοι εξερευνητές έφτασαν στις ακτές της Δυτικής Αφρικής, αναζητώντας νέους εμπορικούς δρόμους, γεγονός που σηματοδότησε την αρχή του ευρωπαϊκού αποικισμού στην περιοχή. Οι Πορτογάλοι, οι Ολλανδοί, οι Βρετανοί και άλλοι δημιούργησαν εμπορικά οχυρά και φυλάκια κατά μήκος της ακτής. Mεταξύ άλλων, ανέπτυξαν την απεχθή δραστηριότητα του δουλεμπορίου, όπου εκατομμύρια Αφρικανοί μεταφέρθηκαν βίαια στην Αμερική ως σκλάβοι. Αυτό είχε καταστροφικές επιπτώσεις στον λαό της Γκάνας και στην ευρύτερη περιοχή.
Μέχρι τον 19ο αιώνα, η περιοχή που είναι τώρα η Γκάνα ήταν γνωστή ως Χρυσή Ακτή λόγω των άφθονων αποθεμάτων χρυσού της. Οι Βρετανοί επέκτειναν σταδιακά τον έλεγχό τους στην περιοχή, εγκαθιδρύοντας μια αποικιακή διοίκηση και εκμεταλλευόμενοι τους πόρους της για δικό τους κέρδος. Η Gold Coast έγινε σημαντικός εξαγωγέας χρυσού, κακάο και άλλων εμπορευμάτων.
Η αναζήτηση της ανεξαρτησίας δυνάμωσε τον 20ο αιώνα, τροφοδοτούμενη από τα αντιαποικιακά κινήματα. Ο αγώνας για την ανεξαρτησία της Γκάνας καθοδηγήθηκε από οραματιστές ηγέτες όπως ο Kwame Nkrumah, ο οποίος έγινε ο πρώτος πρωθυπουργός της χώρας και αργότερα ο πρώτος πρόεδρός της. Το 1957, η Γκάνα έγινε το πρώτο αφρικανικό έθνος της υποσαχάριας Αφρικής που πέτυχε την ανεξαρτησία από την αποικιακή κυριαρχία, θέτοντας προηγούμενο για κινήματα αποαποικιοποίησης σε ολόκληρη την ήπειρο.
Στις δεκαετίες που ακολούθησαν την ανεξαρτησία, η Γκάνα αντιμετώπισε πολλές προκλήσεις, όπως πολιτική αστάθεια, οικονομικές δυσκολίες και κοινωνική αναταραχή. Ωστόσο, η χώρα έκανε επίσης σημαντικά βήματα σε τομείς όπως η εκπαίδευση, η υγειονομική περίθαλψη και η ανάπτυξη υποδομών. Η Γκάνα έχει αναδειχθεί ως φάρος δημοκρατίας στην Αφρική, με τακτικές εκλογές και ειρηνικές μεταβάσεις εξουσίας.
Σήμερα, η Γκάνα αποτελεί απόδειξη της ανθεκτικότητας, της αποφασιστικότητας και του διαρκούς πνεύματος του λαού της και τη δέσμευσή της για πρόοδο.
Άνθρωποι
Oι Γκανέζοι παρά τις θρησκευτικές και πολιτιστικές διαφορές, είναι γνωστοί για τη φιλοξενία, το χαμόγελο και την κοινωνικότητα, καθιστώντας τη Γκάνα έναν φιλόξενο προορισμό για τους επισκέπτες. Η πιο ευρέως ομιλούμενη τοπική γλώσσα στην Γκάνα είναι η Twi, ιδιαίτερα στις νότιες περιοχές της χώρας και ακολουθούν άλλες όπως η Ewe και Ga. Τα αγγλικά είναι επίσης πολύ διαδεδομένα και η επικοινωνία εύκολη.
Τόποι
Η πρωτεύουσα Άκρα είναι μια πόλη των αντιθέσεων, όπου σύγχρονα γυάλινα κτίρια, και καταστήματα με διεθνείς φίρμες, συνυπάρχουν με παράγκες, φτώχεια και χαοτικές κυκλοφοριακές συνθήκες.
Από τις πολυσύχναστες αγορές της Makola μέχρι τις ακτές της παραλίας Labadi, η Accra αντικατοπτρίζειτην ποικιλομορφία της χώρας.
Το Μαυσωλείο Kwame Nkrumah, αποτελεί φόρο τιμής στον πρώτο πρόεδρο της Γκάνας και ένα σύμβολο της ανεξαρτησίας του έθνους.
Δυτικά κατά μήκος της ακτογραμμής της Γκάνας, βρίσκεται το Cape Coast και η Elmina με τα ομώνυμα κάστρα, πόλεις γεμάτες ιστορία αλλά και τη ζοφερή κληρονομιά του δουλεμπορίου. Αυτά τα μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, αποτελούν υπενθύμιση της φρίκης του παρελθόντος και της ανθεκτικότητας του ανθρώπινου πνεύματος.
Το Εθνικό Πάρκο Kakum φιλοξενεί έναν εντυπωσιακό οικοσύστημα με πυκνό τροπικό δάσος, ιδανικό για τους λάτρεις της φύσης.
Η πύλη της δυτικής Αφρικής
Δεκέμβριος 2023
Μετά από μια απολαυστική περιήγηση στο Μπενίν και μια επεισοδιακή περιπέτεια στο Τόγκο, περνάμε επιτέλους τα σύνορα με τη Γκάνα. Οι συνοριοφύλακες είναι ευγενέστατοι, οι διατυπώσεις εισόδου όμως είναι τυπικά χρονοβόρες και γραφειοκρατικές. Μετά την αναζήτηση συναλλάγματος, ακολουθεί η αναζήτησή δημόσιου οχήματος μετακίνησης. Όμως δεν επιθυμούμε να πάμε στην πρωτεύουσα Accra αλλά να ξεκινήσουμε το ταξίδι μας από τα δυτικά της χώρας και συγκεκριμένα το Cape Coast. Η απόσταση από τα σύνορα, απ’ ότι δείχνει ο χάρτης είναι 6,5 έως 7 ώρες, πράγμα απογοητευτικό μετά από την ταλαιπωρία που έχουμε περάσει. Ακόμα πιο απογοητευτικό είναι το γεγονός του ότι δεν υπάρχει άμεσα όχημα που να καλύπτει όλη τη διαδρομή, όλα έχουν προορισμό την Άκρα. Μετά από αρκετή αναζήτηση στη ζεστή, σκονισμένη και πολύβουη αυτή περιοχή, με τη βοήθεια καλοθελητή βρίσκω ένα mini van που υπόσχεται ότι πάει ακόμα πιο δυτικά, μέχρι το Takoradi. Αγοράζουμε δύο εισιτήρια και περιμένουμε. Όπως είναι γνωστό, τα δημόσια αυτά λεωφορειάκια στην Αφρική, για να ξεκινήσουν τη διαδρομή πρέπει να γεμίσουν επιβάτες. Μετά από αναμονή σχεδόν δύο ωρών, δεν έχει ακόμα συμπληρωθεί ο αριθμός και η διαπραγμάτευση του να αγοράσουμε μια κενή θέση δεν αποδίδει, καθώς υπολείπονται τρεις κενές θέσεις. Προσωπικά είμαι συνηθισμένος με τους Αφρικανικούς ρυθμούς και αναμένω στωικά, όμως ο συνταξιδιώτης μου δε διατίθεται να περιμένει παραπάνω. Τα εισιτήρια είναι μη επιστρέψιμα, όμως καταφέρνω να δώσω πίσω και τα δύο και να αποζημιωθώ για την τιμή του ενός. Βρίσκουμε ένα αυτοσχέδιο ταξί που φεύγει άμεσα για την Άκρα, διαπραγματευόμαστε καλή τιμή. Mετά από 4 ώρες φτάνουμε βράδυ στην πρωτεύουσα, αφού έχουμε διασχίσει το μεγαλύτερο μέρος της πόλης με τους ασφυκτικά μποτιλιαρισμένους δρόμους. Ο οδηγός αποβιβάζει τους επιβάτες σε κεντρικό σημείο, όμως το λεωφορείο για το Cape Coast εκκινεί από άλλη περιοχή. Εδώ υπάρχει διαφωνία μου σχετικά με τη συμφωνία μας, αλλά δίνω τόπο στην οργή και συμφωνώ να μας πάει στην αφετηρία. Το λάθος μου είναι ότι μέσα στην κούραση δε διευκρινήζω το επιπλέον αντίτιμο. Η απόσταση είναι λιγότερη από ένα χιλιοόμετρο και ο οδηγός απαιτεί ένα αδικαιολόγητο ποσό, σχεδόν όσα του δώσαμε για τη διαδρομή των 200χλμ από τα σύνορα. Αρχίζω να διαπλήκτίζομαι και να αρνούμαι να πληρώσω, όμως ο συνταξιδιώτης μου διαφωνεί και πάλι μαζί μου για το ότι δε θέλω να με εξαπατούν ούτε για 2-3 ευρώ. Τα οχήματα και οι δρόμοι, γενικά είναι κάπως πιο άνετα σε σχέση με άλλα μέρη της Αφρικής και η κόπωση δε με καταβάλλει. Στο Cape Coast φτάνουμε κατα τη 1:00 μετά τα μεσάνυχτα και έχω κανονίσει με τον ξενοδόχο να μας περιμένει ταξί από το σταθμό του λεωφορείου, το όχημα όμως περνά τελικά έξω από το ξενοδοχείο.
Το κατάλυμα είναι πολύ ικανοποιητικό για αφρικανικά δεδομένα, όπως ο συνταξιδιώτης μου εξεγείρεται γιατί… το wifi δεν καλύπτει την περιοχή μέσα στο δωμάτιο.
Το πρωί εξορμούμε στην πόλη και τα χαμόγελα των ντόπιων είναι αυθόρμητα και ζεστά, ενώ η συνεννόηση σε αγγλικά διευκολύνει τις συναναστοφές. Πολύ πιο ζεστό είναι όμως το κλίμα και μόλις ο ήλιος ανατείλει για τα καλά, η ζέστη γίνεται αφόρητη. Σε μια περίοδο συνεχών ταξιδιών μου στην Αφρική, καταθέτω σημαντικές ποσότητες ιδρώτα. Η βόλτα στην πόλη με τα παλιά κτίρια που συνδυάζουν αρχιτεκτονική κλασικών αρχοντικών με την εγκατάλειψη, είναι ιδιαίτερα γοητευτική. Η διάδραση με τους ευγενικούς ντόπιους και οι φωτογραφικές ευκαιρίες που ευχαρίστως μου προσφέρουν, κάνουν την παραμονή απολαυστική.
Cape Coast
Κατά μήκος της ακτογραμμής της Γκάνας βρίσκονται δύο ιστορικά σημεία, το Cape Coast και η Elmina.
Το εμβληματικό κάστρο του Cape Coast που χτίστηκε από Ευρωπαίους το 17ο αιώνα, αποτελεί μια οδυνηρή υπενθύμιση του δουλεμπορίου, καθώς χρησίμευσε ως κόμβος για το βάναυσο εμπόριο ανθρώπων. Το κάστρο της Elmina κατασκευάστηκε από τους Πορτογάλους τον 15ο αιώνα, και χρησίμευσε ως σταθμός εμπορίου χρυσού και ελεφαντόδοντου, αλλά αργότερα έγινε κι αυτό μάρτυρας της φρίκης του δουλεμπορίου.
Elmina
Σε μικρή απόσταση από το Cape Coast βρίσκεται η Elmina, μια άλλη παραθαλάσσια πόλη με ιστορία. Το κάστρο Elmina, η παλαιότερη ευρωπαϊκή κατασκευή στην υποσαχάρια Αφρική, αποτελεί απόδειξη του ταραχώδους παρελθόντος της περιοχής. Κατασκευάστηκε από τους Πορτογάλους τον 15ο αιώνα, το κάστρο χρησίμευσε ως κρίσιμος σταθμός εμπορίου για χρυσό, ελεφαντόδοντο και αργότερα, σκλάβους Αφρικανούς.
Όπως το ομόλογό του στο Cape Coast, το Elmina Castle είναι μάρτυρας της φρίκης του διατλαντικού δουλεμπορίου, με τα μπουντρούμια και το “Door of No Return” να χρησιμεύουν ως έντονες υπενθυμίσεις της απανθρωπιάς που επιβλήθηκε σε εκατομμύρια.
Ωστόσο, μέσα στη ζοφερή ιστορία της, η Elmina αποπνέει μια παράξενη γοητεία. Η αλιευτική κοινότητα της πόλης προσφέρει μια ματιά στην παραδοσιακή ζωή της Γκάνας, με πολύχρωμες ψαρόβαρκες να διασκορπίζονται στην ακτογραμμή και ψαράδες να μεταφέρουν τα καθημερινά τους αλιεύματα.