ουγκάντα

Φωτογραφίες


Ουγκάντα


🇺🇬

Ουγκάντα. Μια αφρικανική χώρα στην καταπράσινη ζώνη του ισημερινού που ο Winston Churchill αποκάλεσε “το μαργαριτάρι της Αφρικής”. Σύμφωνα με τα λεγόμενά του όταν την επισκέφτηκε το 1907 “Για τη μεγαλοπρέπεια, την ποικιλία μορφών και χρωμάτων, την αφθονία και τη λαμπρότητα της ζωής – πουλιά, έντομα, ερπετά, ζώα, σε μια τεράστια κλίμακα – η Ουγκάντα είναι πραγματικά το Μαργαριτάρι της Αφρικής”. Η Ουγκάντα συγκαταλέγεται στις χώρες που έγιναν γνωστές για λάθος λόγους. Η ιστορία της Αφρικανικής ηπείρου άλλωστε είναι πλούσια σε τραγικά γεγονότα που συνεχίζονται μέχρι τις μέρες μας. Τον αποικιοκρατικό ζυγό των Βρετανών ακολούθησε ασθενής διακυβέρνηση με ισχυρό ρόλο των τοπικών φυλών και βασιλείων. Το 1971 μια στυγνή δικτατορία οδηγούμενη από τον αλαζονικό, αιμοσταγή εγκληματία Idi Amin Dada, οδήγησε σε μαζικές εκκαθαρίσεις πληθυσμού, με εκατοντάδες χιλιάδες θύματα. Η πολιτική αστάθεια και ο εμφύλιος συνεχίστηκε και μετά τη φυγάδευση του διάσημου δικτάτορα, κατά την ηγεσία του Milton Obote που προέβη σε χειρότερες αλλά λιγότερο γνωστές εκκαθαρίσεις. Σήμερα στην Ουγκάντα επικρατεί ειρήνη και μια τυπική αλλά όχι ουσιαστική δημοκρατία. Στις χώρες αυτές άλλωστε οι κυβερνήσεις αλλάζουν μόνο με πόλεμο.

Λόγω γεωγραφικής τοποθεσίας η χώρα απολαμβάνει ένα εξαιρετικά γόνιμο έδαφος που μπορεί και παράγει πληθώρα αγροτικών προϊόντων, ενώ το υπεδάφος είναι υποσχόμενο και ανεκμετάλλευτο ακόμα. Μεγάλο μέρος της χώρας βρέχεται από τη λίμνη Βικτωρία, τη μεγαλύτερη της Αφρικής και δεύτερη σε μέγεθος λίμνη γλυκού νερού στον κόσμο, που δίνει ζωή σε ένα εκτενές οικοσύστημα. Από εδώ πηγάζει ένας εκ των δύο παραποτάμων που σχηματίζουν τον ποταμό Νείλο σε ένα υδάτινο ταξίδι 6000 χιλιομέτρων μέχρι τη Μεσόγειο θάλασσα. Στα δυτικά της χώρας, στα σύνορα με τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κογκό και τη Ρουάντα, βρίσκονται πυκνά τροπικά δάση που αποτελούν καταφύγιο για πολλά ζώα, συμπεριλαμβανομένου του απειλούμενου ορεινού γορίλα, με λιγότερα από 800 άτομα να έχουν απομείνει στον πλανήτη.

Παρά το φυσικό πλούτο της η χώρα δεν ξεφεύγει από το στερεοτυπικά χαμηλό βιοτικό επίπεδο και τη γενικότερη βαθιά φτώχια της Αφρικής. Παρά το γόνιμο έδαφος, και το τροπικό κλίμα, η αγροτική παραγωγή επηρεάζεται έντονα από περιόδους ξηρασίας και σε συνδυασμό με την απουσία εγγειοβελτιωτικών έργων, επιδεινώνει τις προοπτικές επιβίωσης των 37 εκατομμυρίων ψυχών του τόπου αυτού. Επιπρόσθετα, οι υγειονομικές υπηρεσίες δεν είναι ένα δωρεάν δημόσιο αγαθό. Η τριτοβάθμια εκπαίδευση επίσης, ενώ οι γονείς αδυνατούν να υποστηρίξουν τα έξοδα των παιδιών ακόμα και για την πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Καλώς ήρθατε στη χώρα που το όνομά της είναι συνώνυμο της φτώχιας και της χαοτικής διακυβέρνησης.


Άνθρωποι

Το βιοτικό επίπεδο των κατοίκων της χώρας αυτής είναι πολύ χαμηλό. Αυτό όμως δεν είναι αποτρεπτικό της ευγένειας, της πραότητας και της καλοσύνης τους. Είναι σίγουρο πως όλοι θα σου επιστρέψουν πίσω το χαμόγελο που θα τους χαρίσεις.


Τόποι

Η πρωτεύουσα Kampala είναι χτισμένη σε απόσταση αναπνοής από τη λίμνη Βικτωρία. Μια πόλη με χωμάτινους δρόμους και φτωχογειτονιές που συχνά θυμίζουν τυπικό Αφρικανικό χωριό και όχι πρωτεύουσα κράτους. Οι κεντρικοί κόμβοι του διαλυμένου οδικού δικτύου είναι ασφυκτικά γεμάτοι με οχήματα, κυρίως taxi-bus (τα τυπικά αφρικανικά mini buses) και boda-boda (moto-taxi) που ανταγωνίζονται άναρχα για μια θέση στο οδόστρωμα που θυμίζει βομβαρδισμένο τοπίο, με έργα οδοποιίας που δε θα τελειώσουν ποτέ. Άλλωστε σχεδόν όλο το οδικό δίκτυο της χώρας βρίσκεται παρατημένο στην κατάσταση που το άφησαν οι Βρετανοί τη δεκαετία του ’60, παρ΄ ότι οι Κινέζοι κατασκευαστές, όπως σε όλη την Αφρική, διανοίγουν μεγάλους δρόμους σε σημεία μελλοντικού ενδιαφέροντος εκμετάλλευσης. Έχοντας ταξιδέψει σε πολλές τριτοκοσμικές χαοτικές κυκλοφοριακές συνθήκες, θα τοποθετούσα την Kampala στη χαμηλότερη θέση, χειρότερη ακόμα και από την Ινδία. Δε θα αναφερθώ σε αξιοθέατα τα οποία ουσιαστικά δεν υπάρχουν. Η ομορφιά στους τόπους αυτούς είναι το ίδιο το χάος, η σκόνη, οι φτωχογειτονιές, τα εκατοντάδες μάτια στραμμένα επάνω στον muzungu (όπως ονομάζουν εδώ τον ξενόφερτο λευκό), στα ατέλειωτα χαμόγελα που θα εισπράξεις.

Η Jinja βρίσκεται σε απόσταση μόλις 60 χλμ από την Kampala. Η διαδρομή όμως μέχρι εδώ επιφυλάσσει απίστευτες κυκλοφοριακές συνθήκες σε ένα χαοτικό δρόμο. Η Jinja είναι γνωστή για το σημείο που η λίμνη Βικτωρία γίνεται πηγή για τον λευκό Νείλο, απ΄ όπου ξεκινά το μακρύ ταξίδι του.

Το εθνικό πάρκο Murchison βρίσκεται στα βορειοδυτικά της χώρας με τον ομώνυμο πανίσχυρο καταρράκτη να συμπιέζει τα νερά ολόκληρου του λευκού Νείλου, σε ένα πέρασμα ύψους 43 και πλάτους μόλις 7 μέτρων. Πλοιάρια προσφέρουν μια απολαυστική κρουαζιέρα προς τον καταρράκτη κατά μήκους των όχθεων του ποταμού που είναι πλούσιες σε ζωή μεγάλων θηλαστικών, ερπετών και πτηνών. Οχηματαγωγές πλατφόρμες διαπλέουν τον ποταμό για να μεταφέρουν τα αυτοκίνητα των οργανωμένων safari ή τα ιδιωτικά όπως το δικό μας. Στην αντίπερα όχθη μια απέραντη σαβάνα δε θυμίζει σε τίποτα την κατάφυτη υπόλοιπη χώρα και όπως οι περισσότερες αφρικανικές σαβάνες, έτσι κι αυτή αποτελεί ένα οικοσύστημα που φιλοξενεί πλήθη άγριων ζώων. Η παραμονή μέσα στο πάρκο χρεώνεται ανά 24ωρο και η διαμονή γίνεται σε λίγα διάσπαρτα campings.

Το Fort Portal είναι μια ήσυχη πόλη 300 χιλιόμετρα νότια του Murchison. Παρ’ ό,τι οι χάρτες υποδεικνύουν έναν ασφαλτοστρωμένο δρόμο, στην πραγματικότητα πρόκειται για έναν μαρτυρικά κακοτράχαλο χωματόδρομο πνιγμένο στην κόκκινη σκόνη, με ένα-δυο σημεία όπου έχουν ξεκινήσει έργα οδοποιίας και ανέγερσης γεφυρών Κινέζοι εργολάβοι, κυρίαρχοι κατασκευαστές στην Αφρική. Φυσικά οι 8 ώρες διαδρομής που αναφέρουν οι χάρτες δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και το δρόμο αυτό που αγνοούν οι περισσότεροι ντόπιοι, δοκιμάσαμε να τον οδηγήσουμε αυθημερόν.

Το εθνικό πάρκο Queen Elizabeth διασχίζεται από τη γραμμή του ισημερινού και είναι το διασημότερο της χώρας, φιλοξενώντας μεταξύ άλλων τα περίφημα λιοντάρια των δέντρων, που έχουν αναπτύξει αυτή τη σπάνια για το είδος τους ικανότητα αναρρίχησης. Μια άλλη ιδιαιτερότητα είναι το γεγονός του ότι το πάρκο αυτό αποτελεί ουσιαστικά κατοικημένη περιοχή όπου συναντά κανείς μικρά χωριά στις όχθες των λιμνών Edouard και George. Αν ο επισκέπτης είναι τυχερός, πηγαίνοντας προς την καλύβα του καταλύματός του ίσως ανταμώσει κάποιο άγριο ζώο. Η γύρω περιοχή είναι διάσπαρτη από υψίπεδα με ηφαιστειακές λίμνες.

Το Kabale είναι η μεγαλύτερη πόλη κοντά στη λίμνη Bunyoni, που οι δαντελωτές ακτές της με φόντο το καταπράσινο τοπίο συμπληρώνουν ένα γαλήνιο σκηνικό που δε θυμίζει Αφρική. Είναι η μόνη λίμνη της χώρας που το κολύμπι είναι ασφαλές από τη νόσο της bilharzia και ενδείκνυται επίσης για βαρκάδα ή kayak.

Το Kisoro είναι η τελευταία νοτιοανατολική πόλη κοντά στα σύνορα με τη Ρουάντα και τη Λ.Δ του Κονγκό. Η διαδρομή μέχρι εδώ περνά από υψίπεδα και πυκνές φυτείες τσαγιού, ενώ το τοπίο αρχίζει να γίνεται πιο ορεινό. Βρισκόμαστε στη γειτονιά των αδιαπέραστων δασών των τριών χωρών, στο τελευταίο καταφύγιο του απειλούμενου ορεινού γορίλα, της θρυλικής οροσειράς των Virungas.



Το μαργαριτάρι της Αφρικής

Δεκέμβριος 2017

Δύο μέρες πριν την αναχώρηση γι’ αυτή την πολλά υποσχόμενη Αφρικανική χώρα, είχα προβληματιστεί σχετικά με τον όγκο και το βάρος των αποσκευών μου. Φυσικά δε μετέφερα ρούχα βραδινής εξόδου, ούτε καλλυντικά, απλά όποτε επισκέπτομαι την Αφρική συνηθίζω να προσφέρω όσο μπορώ, γραφική ύλη σε κάποιο σχολείο ή κοινότητα…

Περισσότερα...

Εκτός όμως από τα αγαθά που είχα προμηθευτεί εγώ, είχα να μεταφέρω και ένα τεράστιο σάκο με μολύβια, τετράδια και παιχνίδια που πρόσφεραν τα παιδιά ενός σχολείο της Βουλγαρίας, με την πρωτοβουλία μιας φίλης εκπαιδευτικού που μου τα έστειλε στην Αθήνα. Τότε, μια έκλαμψη μου θύμισε την ύπαρξη ενός Αφρικανού ιερέα της Ελληνορθόδοξης εκκλησίας που δραστηριοποιείται στην Ουγκάντα. Δεν θυμόμουν καν ότι ο ιερέας ήταν ήδη επαφή μου στο facebook κι έτσι του έστειλά μήνυμα, ζητώντας κάποια υπόδειξη σχολείου ή ιδρύματος κοντά στην πρωτεύουσα Kampala. Ο Πατέρας Αντώνιος με κάλεσε αμέσως στο τηλέφωνο, λέγοντάς μου πως είναι στο αεροδρόμιο Ελ. Βενιζέλος με προορισμό την Ουγκάντα. Με διαβεβαίωσε πως το ίδρυμα για το οποίο έχει αφιερώσει τη ζωή του, είναι πρόθυμο να δεχτεί την προσφορά μας. Όμως η καλοσύνη του Πατέρα Αντωνίου δε σταματά εδώ. Με ρώτησε σχετικά με το που θα μείνουμε και πώς θα μετακινηθούμε στη χώρα. Τον καθησύχασα λέγοντάς του πώς είχα κλείσει ξενοδοχείο για το πρώτο βράδυ και επρόκειτο να μετακινηθούμε με τα δημόσια μέσα, άλλωστε είχα αρκετή εμπειρία από ταξίδια σε Αφρικανικές χώρες. Εκείνος όμως μου αντιπρότεινε να μας φιλοξενήσει και μάλιστα να μας παραχωρήσει και το αυτοκίνητό του για να γυρίσουμε τη χώρα, με μοναδικό έξοδο για εμάς τα καύσιμα και το ημερομίσθιο του οδηγού. Μου ακούστηκε απίστευτο όλο αυτό. Παρ’ όλα αυτά, την επόμενη μέρα ακύρωσα το ξενοδοχείο και τον ενημέρωσα ότι θα τον επισκεφτούμε για 1-2 μέρες τιμώντας την προσφορά φιλοξενίας του, οργανώνοντας παράλληλα και τη επίσκεψη στο ίδρυμα για την προσφορά της γραφικής ύλης. Στο αεροδρόμιο του Entebe μας περίμενε ο Ισμαήλ, ο οδηγός που, αν και μουσουλμάνος, συμβάλλει με τις υπηρεσίες του στο έργο της ιεραποστολής. 

Η πρωτεύουσα Kampala απέχει μόλις 20χλμ, όμως οι χαοτικές κυκλοφοριακές συνθήκες της Αφρικής που μεγεθύνονται απ’ το κάκιστο οδικό δίκτυο, κάνουν τη μετάβαση ατελείωτη. Θα πρέπει στη συνέχεια να διασχίσουμε την πόλη μέσα από ανηφορικούς χωματόδρομους με κατακόκκινη πούδρα, μέσα από γειτονιές που δε θύμιζαν πρωτεύουσα κράτους. Φτάνοντας στο Wakiso που βρίσκεται 16 χιλιόμετρα έξω από την Kampala, το περιβάλλον γίνεται λιγότερο θορυβώδες και πιο φιλόξενο. Εξίσου φιλόξενη ήταν και η υποδοχή του Πατέρα Αντωνίου στο ευρύχωρο σπίτι του. Στο Wakiso υπήρχε διακοπή ηλεκτροδότησης, γεγονός συνηθισμένο στην Αφρική και επιπλέον λόγω καθαρισμού του πηγαδιού δεν υπήρχε προσωρινά ούτε νερό. Αφού γευματίσαμε παρέα με τον Πατέρα, βγήκα με τη συνταξιδιώτισσά μου για να πάρουμε και μια γεύση του τόπου αυτού. Στο γεωγραφικό αυτό πλάτος, κοντά στον ισημερινό, η Αφρική σφύζει από πυκνή βλάστηση και στα γόνιμα εδάφη ευδοκιμούν κάθε λογής καρποί. Από πορτοκαλιές μέχρι μπανανιές, μάγκο, αβοκάντο και άλλα τροπικά φρούτα και βέβαια εξαιρετικές φυτείες καφέ και τσαγιού.  

Στην υπαίθρια αγορές του Wakiso, όπως και σε όλες τις τυπικές αγορές της Αφρικής πωλούνται βασικά αγαθά, ζαρζαβατικά, τοπικά δημητριακά, κρέας που εκτίθεται στο έλεος της ζέστης και των εντόμων, μέχρι και κάρβουνα. Ως συνήθως η εμφάνιση δύο λευκών προκαλεί την προσοχή όλων και τη διάδραση. Με την εύθυμη διάθεση κάμπτεται και η ντροπαλότητα των ανθρώπων στη θέα του φωτογραφικού φακού. Το βραδάκι μας βρήκε να πίνουμε μπίρες υπό το φως κεριών σε τοπικό παραγκο-μπαράκι. 

Ξημερώνοντας παραμονή Χριστουγέννων, ο παπά-Αντώνης τέλεσε λειτουργία στην παρακείμενη ορθόδοξη εκκλησία, με τους λίγους πιστούς να συνοδεύουν καλλίφωνα τις τοπικές ψαλμωδίες. Στο τέλος δώσαμε μερικά από τα σχολικά αγαθά στα παιδάκια, χαρίζοντας σε αυτά περισσή χαρά και σ’ εμάς συγκίνηση. Θα κρατήσουμε κάποια για την επίσκεψή μας στο ίδρυμα Monde λίγες μέρες αργότερα.

Στα ταξίδια μου, ο χρόνος είναι πάντα περιορισμένος και σπανίως παραμένω για πολύ στο ίδιο μέρος, προσπαθώντας να ανακαλύψω όσο το δυνατόν περισσότερα από τον κάθε τόπο. Παρά την οικειότητα του Wakiso και του οικοδεσπότη, δε με κρατούσε ο τόπος. Τελικά αποφασίσαμε να φύγουμε την επόμενη μέρα και πράγματι μας παραχωρήθηκε το αυτοκίνητο με τον Ισμαήλ ως οδηγό. Στο μεταξύ, ο Π. Αντώνης ήταν καλεσμένος το βράδυ στο σπίτι του πρέσβη της Κυπριακής Δημοκρατίας και συμπεριέλαβε στην πρόσκληση κι εμάς (τελικά θα έπρεπε να είχα πάρει ρούχα βραδινής εξόδου). Εκεί, σε μια ζεστή ατμόσφαιρα, μας υποδέχτηκε η πολυμελής οικογένεια ως μέλη της, χαρίζοντάς μας μια αλησμόνητη βραδιά με εορταστική διάθεση και εξαίσια εδέσματα φτιαγμένα από την οικοδέσποινα. Στα ταξίδια μου δεν αναζητώ την ελληνική κοινότητα, άλλωστε οι Έλληνες της διασποράς έχουν τον καθημερινό τους αγώνα στην ξενιτιά. Όμως στην Kampala ένιωσα ευτυχής που γνώρισα τους εξαιρετικούς αυτούς ανθρώπους, δημιουργώντας σχέσεις φιλίας. 

Το παλιό Land Cruiser, που γλίτωσε την απόσυρση στην Ευρώπη για να υπηρετήσει μια νέα θητεία στην Αφρική, ξεκινά το ταξίδι του για το βορρά. Προορισμός το εθνικό πάρκο άγριας ζωής Murchisοn και ο ομώνυμος καταρράκτης του Λευκού Νείλου. Λίγη ώρα μετά την αναχώρηση, μας σταματά αστυνομία με ραντάρ που βεβαίωνε παράβαση ταχύτητας. Ο Ismail δεν κάνει καμία προσπάθεια διαπραγμάτευσης και η δική μου ήταν άκαρπη. Οι αστυνομικοί είναι πολλοί και δεν υπάρχει ελαστικότητα ή υπόνοια δωροδοκίας, ενώ το πρόστιμο είναι υψηλό. Το υπόλοιπο της διαδρομής ήταν απροβλημάτιστο, όμως το οδικό δίκτυο της χώρας είναι σε άσχημη κατάσταση. Σε πολλές κύριες αρτηρίες η άσφαλτος έχει να αντικατασταθεί από την εποχή της βρετανικής αποικιοκρατίας και ουσιαστικά ελάχιστα ίχνη μαρτυρούν την ύπαρξή της. Ο Ismail δεν είχε εμπειρία από τους δρόμους της χώρας και εκτός από πλοηγός σε δρόμους που συχνά δεν εμφανίζονταν στο χάρτη, όφειλα να είμαι γενικότερα σε εγρήγορση. Καταφέρουμε να φτάσουμε αργά το απόγευμα στις παρυφές του Murchison, αρκετά μετά το Masindi, την τελευταία πόλη που συναντήσαμε. Στην ερημιά αναζητώ κάποια camping που διακρίνονται στο χάρτη. Για καλή μας τύχη βρίσκουμε την τελευταία διαθέσιμη σκηνή με άνετα κρεβατάκια και στο εστιατόριο του camping απολαμβάνουμε δείπνο με ευεργετικά κρύες μπίρες, πάνω απ’ την όχθη του Νείλου που έχει βαφτεί με φανταχτερές κόκκινες αποχρώσεις. 

Συνεχίζεται…



Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *